BỎ THUỐC LÁ - THỬ THÁCH MANG TÊN “Ý CHÍ”

“Cam kết bỏ thuốc lá” là chủ đề được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lựa chọn cho Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) vừa qua nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc lá, giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong trên toàn cầu do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Thông qua chủ đề này, WHO kêu gọi các quốc gia tăng cường thực hiện các dịch vụ cai nghiện thuốc lá, khuyến khích người hút thuốc tiếp cận các dịch vụ cai nghiện thuốc lá. Xung quanh câu chuyện bỏ thuốc lá cũng có muôn hình vạn trạng, song nhìn chung để bỏ thuốc lá thành công, người hút cần ý chí và quyết tâm rất cao.
Anh N.T.K ở phường Đáp Cầu (thành phố Bắc Ninh) chưa đến 40 tuổi song có gần 20 năm hút thuốc lá, đã cai nghiện nhiều lần nhưng hoặc là không thành công hoặc là sớm tái nghiện. Mặc dù biết đến tác hại của thuốc lá, song mỗi lần đi kiểm tra sức khỏe, thấy chức năng của phổi vẫn tốt, chưa mắc bệnh mãn tính nào, anh lại tặc lưỡi “tính sau”. Một đồng nghiệp của anh K. đã dùng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá truyền thống và hậu quả là nghiện cả 2 loại thuốc lá này, thậm chí còn hút thêm cả thuốc lào. “Mỗi lần ngồi quán nước vỉa hè, trong vòng 10 phút, cậu ấy lần lượt hút cả thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu và thuốc lào” - anh K. cho biết. Trong khi đó, từng nghiện thuốc lá hơn 20 năm, hút khá nhiều với khoảng 1 bao/ ngày, nhưng anh N.T.T ở phường Ninh Xá (thành phố Bắc Ninh) đã cai thuốc thành công sau một đợt sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị bệnh đau dạ dày. Anh T. chia sẻ: “Loại thực phẩm hỗ trợ tôi uống khuyến cáo không được hút thuốc để phát huy tối đa hiệu quả, trong khi dịch bệnh kéo dài, những tác hại của thuốc lá và COVID-19 cũng đã được chứng minh nên tôi quyết tâm cai bằng được. Cảm giác thèm thuốc, bồn chồn, khó chịu xuất hiện thường xuyên trong những ngày đầu bỏ thuốc, nhưng nếu bạn cố gắng chú tâm vào việc gì đó, cảm giác đó cũng sẽ nhanh qua. Điều tôi vui nhất khi bỏ thuốc lá là các con đã không còn ngại mùi khó chịu do hút thuốc lá, thích được bố ôm ấp, hít hà”. Cai thuốc lá là một hành trình dài và khó khăn, một thử thách mang tên “ý chí” - đòi hỏi thật sự kiên trì, quyết tâm và nỗ lực để vượt qua tất cả các giai đoạn của cuộc chiến này. Theo “Cẩm nang cai nghiện thuốc lá” do Bộ Y tế biên soạn năm 2018 thì trong hút thuốc lá không có cái gọi là “ngưỡng an toàn”. Nghĩa là không có một mốc mà hút dưới mốc đó thì an toàn cho sức khỏe. Tuy nhiên do cơ thể mỗi người mỗi khác nên tác hại của thuốc lá trên mỗi người cũng ở nhiều mức độ khác nhau. 
 Một số người hút thuốc lá bị tác hại do thuốc lá như ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính rất sớm, một số người khác xuất hiện bệnh chậm hơn, thậm chí có một số người hút thuốc lá đã 30 - 40 năm rồi mà cũng chưa xuất hiện các bệnh nặng do tác hại của thuốc lá. Vấn đề là chúng ta không có cách nào để biết được ai là người nhạy cảm với thuốc lá, sẽ sớm bị tác hại do thuốc lá; ai là người ít nhạy cảm với thuốc lá, sẽ chậm bị tác hại do thuốc lá. Cho nên khuyến cáo đưa ra cho tất cả mọi người là không hút thuốc, nếu đã hút hãy cai thuốc lá càng sớm càng tốt.

Diễu hành tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá. (Ảnh tư liệu)

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trên thế giới có khoảng 780 triệu người muốn bỏ thuốc lá, đặc biệt trong đại dịch COVID-19 có thêm hàng triệu người muốn bỏ thuốc vì lo ngại hút thuốc làm tăng nguy cơ nhiễm COVID-19, nhất là ở những người đã mắc các bệnh về tim mạch, hô hấp, ung thư, tiểu đường… Tại Việt Nam, thực hiện Luật Phòng chống thuốc lá, trong thời gian qua, với sự hỗ trợ của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức chính trị-xã hội đẩy mạnh công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Hoạt động Phòng chống tác hại của thuốc lá đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Theo kết quả điều tra tại 34 tỉnh, thành phố năm 2020 cho thấy so với năm 2015 tỷ lệ hút thuốc chung ở người trưởng thành giảm từ 22,5% xuống 21,7%. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn trong nhóm 15 nước có tỷ lệ người hút thuốc cao nhất thế giới. Để hỗ trợ người cai nghiện thuốc lá, trong những năm qua, Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá chú trọng triển khai tư vấn cai nghiện thuốc lá. Quỹ hỗ trợ thiết lập và duy trì tổng đài tư vấn và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá miễn phí tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) 1800-6606 và tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định (thành phố Hồ Chí Minh) số 1800-1214, đồng thời hỗ trợ 8 bệnh viện tổ chức hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá. PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá đã nhận định thời điểm đại dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, chính là thời gian phù hợp nhất để người hút thuốc quyết tâm bỏ thuốc lá. 
Nếu đã cai thuốc lá mà không thành công, hãy tiếp cận Tổng đài hỗ trợ cai nghiện thuốc lá miễn phí của Bệnh viện Bạch Mai, sẽ có các tư vấn viên hỗ trợ thông tin, phương pháp cai nghiện hiệu quả. Được biết, tại đây kể từ khi mở tổng đài cai nghiện thuốc lá đến tháng 5-2021, 8.000 người đã sử dụng dịch vụ cai nghiện thuốc lá tại đây và đã có 1.500 người dừng thuốc lá từ 1 năm trở lên.

Nguồn: Baobacninh.vn

Phạm Thị Thu Hà - Phòng CTXH